Hier volgt een stukje van de uitleg die onze gids ons gegeven heeft. In de tijd dat de Spaanjaarde hiervoor het zeggen hadden wouden hun dat de Maya’s zich hielden aan het Christen geloof. De maya’s wouden dfat niet echt en toen is er een soort van compromie gesloten of de maya’s hebben de spaanjarden in het ooitje genomen. De maya’s hebben de namen van de christulijke heiligen wel gebruikt, maar deze beteken voor hun iets anders dan wat het christen geloof zegt. Zo geloven hun wel in Jezus maar als je hun vraag wie het is dan zullen ze een andere uitleg hebben dan in de bijbel staat geschreven. De spaanjaarde wouden dat ze de naam van bijvoorbeeld Jesus of san Juan en dan hebben ze gedaan alleen hebben ze er eigen betekenis aangegeven. Zo bestaand het geloof van de Maya’s van vroeger nu nog steeds alleen heeft het een christulijk uiterlijk. Verder houden de Maya’s er nog steeds ongeveer dezelfde ceromonies op na, alleen gaan ze er nu naar toe met de auto ipv te voet. Het enige wat niet meer mocht van de Spanaarde was offeren. Zoals de Maya’s vroeg mensen of bloed offerde voor de rest van de mensheid. Wat de voor de Maya’s heel raar over kwam als het verhaal van Jesus wordt verteld. Jesus offerde zich toch ook op voor de rest van de mensen. Dat is wat de menselijke offers vroeger ook deden. Deze offerde bloed of het leven zodat de andere een goed leven hadden. Dit is de rede dat in Palenque de gevangen die bloed of soms het leven offerde een apart plekje hadden in het paleis. Deze werden namelijk vereerd. Je werd natuurlijk meer vereerd als je het vrijwilig deed, dit is waarschijnlijk waarom mensen mee speelde aan het balspel. De spelers deii gedood werden waren helden in de ogen van het "gewone" volk want de spelers gaven hun leven op voor dat van het groter geheel. Nadat de spanjaarde zegt hadden dat dit niet meer mocht zijn ze over gegaan op het offeren van drinken en licht. Het drinken in elke vorm, meestal in wat men zelf lekker vindt, en in het branden van kaarsen en of in de vorm van het aansteken van wierook.
Verder viden de Maya’s het raar dat er volgens het cristendom maar een god is. Dze god zodat verandwoordelijk zijn voor alles. De Maya’s zeggen adat er verschillende goden moeten zijn anders kan je bijvoorbeeld geen mais krijgen. Als je kijkt naar mais heb je een god voor de zon, regen, grond en zaad nodig. Volgens het cristendom wordt dit allemaal door een god gedaan. De Maya’s hebben het ook van niet over 1, want je heb eigenlijk altijd meer elementen nodig om iets te maken. Verder hebben de Maya’s het ook niet over ongrijpbare dingen bij een maya is een god iets grijpbaar zal bijvoorbeeld de god van de zon of lucht(wat hetzelfde is). De god van het Cristendom snappen ze ook niet want at is dat je kunt het niet zien.
De Maya’s hebben ook het christulijke kruis gebruikt, deze heeft alleen een hele andere betekenis dan in het christendom. Bij de Maya’s betekenen de drie korte stukken het verleden(hier geven de Maya’s niet veel aandacht aan het is toch al gebeurt), het heden(die is belangrijk) en de toekomst(Hiervoor wordt voornamelijk geofferd). In het heden zijn de Maya’s dus alleen bezig met heden en de toekomst. Als er een fout wordt gemaakt wordt hier van geleerd door die familie. Het is niet zo dat het wordt opgeschreven zodat men kan leren van het verleden.
Hoe werkt het dadelijks en kerkelijke bestuur. Je hebt hier vier lagen in. De eerste lag is de familie, dit is vader, moeder en kinderen. Je bent pas in laag 1 als je getrouwd bent, zolang je nog een kind ben hoor je gewoon bij de familie en dus bij je moeder of vader. De familie laag is moeder en vader gelijk ze doen allebei hetzelfde werkt. vader kan het van de moeder overnemen en omgekeerd. Het is wel zo dat de moeder er meestal voor les geeft aan de kinderen in talen en rekenen. Dit kan echter ook anders om zijn. In laag 2 zitten de mensen die voor een jaar lang de geestelijke leiders zijn. In dat jaar ben je voor 100% van de kerk. Je dient te bidden voor het "volk" en te zorgen dat de kerk schoon wordt gehouden. In dat jaar heb je geen inkomsten, dus hiervoor moet je sparen. Je kunt pas naar laag 2 als je ook in laag 1 zit. In laag 2 zitten zowel vrouwen als mannen. Voor laag 2 is er eigenlijk altijd wel een wachtlijst van ongeveer 10 tot 20 jaar. Meestal staat of de moeder of vader op de lijst. Na laag 2 krijg je laag 3 in deze laag zitten alleen mannen, dit komt deze laag vroeger de krijgers in zaten. De vrouwen waren in het verleden te belangrijk in het dorp om krijgers te worden. In de 3de laag zitten de dagelijkse bestuurders, deze komen uit verschillende omliggende dorpen. In deze laag kan je alleen komen als je in laag 2 heb gezeten en daarnaast moet je gevraagd worden. Als je vraag wordt mag je ook gewoon nee zeggen, want je heb laag 3 wel veel verandwoordelijkheid. In deze laag zitten ongeveerd 28 personen. Dan het je nog de 4de laag, in deze laag zit de "president". Deze wordt als volgt gekozen. uit alle mannen uit de 3de laag worden een aantal personen gekozen die opgaan voor het "presidentschap" vervolgens worden deze mensen aan het volk geprensteerd, waarna het volk een van hen kiest. Als je problemen heb met iemand die geld van je heeft gestolen gaan je naar een persoon uit laag 3 of 4 en deze gaat dan kijken hoe die persoon het geld kan tetug betalen. Als hij geen geld heeft omdat hij geen baan heeft wordt er een baan gezocht. Er worden eigenlijk alleen mensen in de gevangenis gestopd als je geweld gebruiken. De meeste daarvan zijn dan dronken en dan wordt er met hun gesproken zodra ze neugter zijn. Maar als een van de personen in laag 3 of 4 iets doet wat tegen het "volk" is, dan kan het hij duur komen te staan. Het volk volgt de personen uit laag 3 en 4 blind, maar als deze iets doen wat hun vertrouwen beschaamt dan wordt deze persoon en familie uit de groep gegooid. Deze persoon en familie wordt als compleet genegeerd en hoor daarna nergens meer bij. Vaak moeten ze dan ook verhuizen. Op dit moment ligt de president onder vuur. Er was afgelopen week een veragdering over hem, maar daar waren niet alle mensen van laag 3 bij. Er is in april een nieuwe vergadering waarin wordt gekeken wat de president heeft gedaan waarna wordt gesloten wat te doen.
Na de uitleg van de gids zijn we de "kerk" binnen gegaan. In deze kerk mag er niet gefotografeerd worden en als men een fototoestel zien wordt gelijk gemeld dat deze in een tas moet. Je mag de kerk ook alleen binnen met toestemming van de dorpsraad. In de kerk zie je de verschillende crsitelijke heiligen en op de vloer dennennaalden. Verder zie je veel kaarsen branden en hier en daar flesjes en glazen met drinken. Verder hoor je ook muziek. Er wordt ook buiten de kerk vuurwerk afgestoken zodat men weet dat de mensen in laag 2 aan het werk zijn. In de kerk loopt ook nog een geneesheer, deze zorgt voor de inelijke rust. Deze is geen dokter, want als ze wat hebben gaan ze gewoon daar de dokter of nemen ze een paracetemol. Als je bijvoorbeeld voor een lange tijd hoofdpijn heb dan kun je naar hem en hij zal zorgen dat je innelijek rust terug komt en dat je daarom geen hoofdpijn meer hebt. Het zijn eigenlijk een soort spychologen. Ze bruiken wel soms een kip om dit op te lossen.