Hier volgt een stukje van de uitleg die onze gids ons gegeven heeft. In de tijd dat de Spaanjaarde hiervoor het zeggen hadden  wouden hun dat de Maya’s zich hielden aan het Christen geloof. De maya’s wouden dfat niet echt en toen is er een soort van compromie gesloten of de maya’s hebben de spaanjarden in het ooitje genomen. De maya’s hebben de namen van de christulijke heiligen wel gebruikt, maar deze beteken voor hun iets anders dan wat het christen geloof zegt. Zo geloven hun wel in Jezus maar als je hun vraag wie het is dan zullen ze een andere uitleg hebben dan in de bijbel staat geschreven. De spaanjaarde wouden dat ze de naam van bijvoorbeeld Jesus of san Juan en dan hebben ze gedaan alleen hebben ze er eigen betekenis aangegeven. Zo bestaand het geloof van de Maya’s van vroeger nu nog steeds alleen heeft het een christulijk uiterlijk. Verder  houden de Maya’s er nog steeds ongeveer dezelfde ceromonies op na, alleen gaan ze er nu naar toe met de auto ipv te voet. Het enige wat niet meer mocht van de Spanaarde was offeren. Zoals de Maya’s vroeg mensen of bloed offerde voor de rest van de mensheid. Wat de voor de Maya’s heel raar over kwam als het verhaal van Jesus wordt verteld. Jesus offerde zich toch ook op voor de rest van de mensen. Dat is wat de menselijke offers vroeger ook deden. Deze offerde bloed of het leven zodat de andere een goed leven hadden. Dit is de rede dat in Palenque de gevangen die bloed of soms het leven offerde een apart plekje hadden in het paleis. Deze werden namelijk vereerd. Je werd natuurlijk meer vereerd als je het vrijwilig deed, dit is waarschijnlijk waarom mensen mee speelde aan het balspel. De spelers deii gedood werden waren helden in de ogen van het "gewone" volk want de spelers gaven hun leven op voor dat van het groter geheel. Nadat de spanjaarde zegt hadden dat dit niet meer mocht zijn ze over gegaan op het offeren van drinken en licht. Het drinken in elke vorm, meestal in wat men zelf lekker vindt, en in het branden van kaarsen en of in de vorm van het aansteken van wierook.
Verder viden de Maya’s het raar dat er volgens het cristendom maar een god is. Dze god zodat verandwoordelijk zijn voor alles. De Maya’s zeggen adat er verschillende goden moeten zijn anders kan je bijvoorbeeld geen mais krijgen. Als je kijkt naar mais heb je een god voor de zon, regen, grond en zaad nodig. Volgens het cristendom wordt dit allemaal door een god gedaan. De Maya’s hebben het ook van niet over 1, want je heb eigenlijk altijd meer elementen nodig om iets te maken. Verder hebben de Maya’s het ook niet over ongrijpbare dingen bij een maya is een god iets grijpbaar zal bijvoorbeeld de god van de zon of lucht(wat hetzelfde is). De god van het Cristendom snappen ze ook niet want at is dat je kunt het niet zien.
De Maya’s hebben ook het christulijke kruis gebruikt, deze heeft alleen een hele andere betekenis dan in het christendom. Bij de Maya’s betekenen de drie korte stukken het verleden(hier geven de Maya’s niet veel aandacht aan het is toch al gebeurt), het heden(die is belangrijk) en de toekomst(Hiervoor wordt voornamelijk geofferd). In het heden zijn de Maya’s dus alleen bezig met heden en de toekomst. Als er een fout wordt gemaakt wordt hier van geleerd door die familie. Het is niet zo dat het wordt opgeschreven zodat men kan leren van het verleden.
Hoe werkt het dadelijks en kerkelijke bestuur. Je hebt hier vier lagen in. De eerste lag is de familie, dit is vader, moeder en kinderen. Je bent pas in laag 1 als je getrouwd bent, zolang je nog een kind ben hoor je gewoon bij de familie en dus bij je moeder of vader. De familie laag is moeder en vader gelijk ze doen allebei hetzelfde werkt. vader kan het van de moeder overnemen en omgekeerd. Het is wel zo dat de moeder er meestal voor les geeft aan de kinderen in talen en rekenen. Dit kan echter ook anders om zijn. In laag 2 zitten de mensen die voor een jaar lang de geestelijke leiders zijn. In dat jaar ben je voor 100% van de kerk. Je dient te bidden voor het "volk" en te zorgen dat de kerk schoon wordt gehouden. In dat jaar heb je geen inkomsten, dus hiervoor moet je sparen. Je kunt pas naar laag 2 als je ook in laag 1 zit. In laag 2 zitten zowel vrouwen als mannen. Voor laag 2 is er eigenlijk altijd wel een wachtlijst van ongeveer 10 tot 20 jaar. Meestal staat of de moeder of vader op de lijst. Na laag 2 krijg je laag 3 in deze laag zitten alleen mannen, dit komt deze laag vroeger de krijgers in zaten. De vrouwen waren in het verleden te belangrijk in het dorp om krijgers te worden. In de 3de laag zitten de dagelijkse bestuurders, deze komen uit verschillende omliggende dorpen. In deze laag kan je alleen komen als je in laag 2 heb gezeten en daarnaast moet je gevraagd worden. Als je vraag wordt mag je ook gewoon nee zeggen, want je heb laag 3 wel veel verandwoordelijkheid. In deze laag zitten ongeveerd 28 personen. Dan het je nog de 4de laag, in deze laag zit de "president". Deze wordt als volgt gekozen. uit alle mannen uit de 3de laag worden een aantal personen gekozen die opgaan voor het "presidentschap" vervolgens worden deze mensen aan het volk geprensteerd, waarna het volk een van hen kiest. Als je problemen heb met iemand die geld van je heeft gestolen gaan je naar een persoon uit laag 3 of 4 en deze gaat dan kijken hoe die persoon het geld kan tetug betalen. Als hij geen geld heeft omdat hij geen baan heeft wordt er een baan gezocht. Er worden eigenlijk alleen mensen in de gevangenis gestopd als je geweld gebruiken. De meeste daarvan zijn dan dronken en dan wordt er met hun gesproken zodra ze neugter zijn. Maar als een van de personen in laag 3 of 4 iets doet wat tegen het "volk" is, dan kan het hij duur komen te staan. Het volk volgt de personen uit laag 3 en 4 blind, maar als deze iets doen wat hun vertrouwen beschaamt dan wordt deze persoon en familie uit de groep gegooid. Deze persoon en familie wordt als compleet genegeerd en hoor daarna nergens meer bij. Vaak moeten ze dan ook verhuizen. Op dit moment ligt de president onder vuur. Er was afgelopen week een veragdering over hem, maar daar waren niet alle mensen van laag 3 bij. Er is in april een nieuwe vergadering waarin wordt gekeken wat de president heeft gedaan waarna wordt gesloten wat te doen.
Na de uitleg van de gids zijn we de "kerk" binnen gegaan. In deze kerk mag er niet gefotografeerd worden en als men een fototoestel zien wordt gelijk gemeld dat deze in een tas moet. Je mag de kerk ook alleen binnen met toestemming van de dorpsraad. In de kerk zie je de verschillende crsitelijke heiligen en op de vloer dennennaalden. Verder zie je veel kaarsen branden en hier en daar flesjes en glazen met drinken. Verder hoor je ook muziek. Er wordt ook buiten de kerk vuurwerk afgestoken zodat men weet dat de mensen in laag 2 aan het werk zijn. In de kerk loopt ook nog een geneesheer, deze zorgt voor de inelijke rust. Deze is geen dokter, want als ze wat hebben gaan ze gewoon daar de dokter of nemen ze een paracetemol. Als je bijvoorbeeld voor een lange tijd hoofdpijn heb dan kun je naar hem en hij zal zorgen dat je innelijek rust terug komt en dat je daarom geen hoofdpijn meer hebt. Het zijn eigenlijk een soort spychologen. Ze bruiken wel soms een kip om dit op te lossen.

Vandaag redelijk vroeg wakker geworden waarna Leonie maar weer verder is gegaan met het schrijven van het reisverslag. Na ongeveer 3 uur schrijven was ze helemaal weer up to date. We hebben vandaag een rustig dagje. We gaan rustig de kerken bekijken van San Cristobal en wat winkelen. Nog even genieten van Mexico want morgen gaan we naar Guatemala. Om elf uur waren we uiteindelijk klaar om alles te gaan bekijken. We gaan eerst een amber armband kopen, want gisteren heeft Leonie alle shops afgelopen om een mooie te vinden. De mooiste was in de eerste shop waar ze gekeken hadden. Deze armband bestaat uit negen schakels. Deze schakels kunnen elke afzonderlijk een mooie hanger vormen. Ze zijn namelijk allemaal in een setting gezet en deze is via ringentje aan elkaar gezet.
Na de amber armband gekocht te hebben waren we van plan wat rond te gaan lopen, maar we hadden honger. We zijn eerst maar iets gaan eten. Na het eten zijn we naar een internet cafxc3xa9 gegaan, wat we tijdens het rondlopen gezien hadden. Hier kon je ook fotokaartjes in de computer doen. Hier hebben we de weblog bijgewerkt. Na het bijwerken hebben we nog wat zitten chatten met Jantien en Leonie haar ouders. Toen bleek dat het in Nederland dezelfde temperatuur was als in San Cristobal.
Na het chatten hebben we nog wat kerken gezien, maar een in ieder geval niet. Bij deze kerk moet je een stuk de berg op klimmen en we hadden een rustdag, dus niet klimmen, hadden we besloten. Na bijna alle kerken gezien te hebben, hebben we toch nog een tas gekocht voor Janneke. Deze is wel anders dus nu maar hopen dat deze niet zo afgeeft. Daarna zijn we maar naar het hotel gegaan om de tassen in te pakken. We gaan morgen naar Guatemala.
De tassen zijn klaar voor vertrek waarna wij wat zijn gaan eten. Na veel discussie zijn we uiteindelijk gaan eten in een Mexicaans restaurant waar we een paar dagen eerder al wat taco’s tussendoor hadden gegeten. Hier hebben ze een menu voor 55 pesoxe2x80x99s. We dachten laten we dat eens proberen. Hiervoor had je een soep, een normaal hoofdgerecht en een toetje. Na het eten, wat lekker was, zijn we naar het hotel gegaan.

Vandaag gaan we naar de sumidero Canyon. Peter wou hier graag heen. Nadat we kwamen terug van het ontbijt werden we geroepen door de vrouw van de receptie. Deze vroeg ons mee te lopen om naar een andere kamer om te zien of deze naar onze wens was. Zolang het een raam had was het goed. We hebben nu een kamer met uitzicht op de berg waar de kathedraal op staat. We hadden net op tijd de tassen naar onze nieuwe kamer gebracht of een busje van de tour kwam voorbij rijden. Inderdaad voorbij rijden, wat bleek hij was naar het hotel gegaan waar we eerst zouden zitten. Dat hotel werd echter gerestaureerd en onze reservering was gecanceld. Nadat hij niemand aantrof heeft hij de tourorganisatie gebeld waar ze vertelde dat we in een ander hotel zaten. Daar is hij daarna heen gereden. Ditmaal waren wij de eerste die werden opgehaald i.p.v. de laatste zoals de laatste paar keer. Na een half uur hadden we iedereen opgehaald en binnen 3 kwartier zijn we bij de Canyon. Hier stapten we over op de bootjes. We gaan voor een anderhalf uur varen door de canyon heen. Aan het einde van de canyon was een  stuwdam gebouwd. Er werd aardig wat elektriciteit opgewekt. Dit wordt gebruikt in een deel van Mexico en Guatemala. Op de heenweg hadden we een krokodil gezien, maar op de terugweg hebben we er wel 7 gezien. Sommige op het land in het zonnetje en andere half in het water. Verder leven er in de canyon veel vogels.
Na de canyon zijn we naar het plaatsje Tuxtla Gutierrez gereden. Hier staat een kathedraal en er is een mooi plein. We hadden hier een uur om rond te lopen. We hebben wat rondgelopen en hebben een tijdje op de trappen van de kathedraal gezeten. Na een uur zijn we teruggegaan naar San Cristobal. Hier aangekomen zijn we lekker de stad in gegaan. We zijn opzoek gegaan naar de organisatie die regelt dat de indiaanse vrouwen een eerlijke prijs krijgen voor hun geweven kleding en kleden. Hier wou Peter kijken of ze misschien mooie stoffen hadden voor zijn moeder. Deze zit een kerk, voor de kerk hebben ze een markt waar allemaal verschillend handwerk wordt verkocht. We hebben hier het een en ander gekocht, maar we konden niets vinden bij de organisatie voor een eerlijke prijs. Hier werden voornamelijk truttige dingen verkocht.
Na de markt zijn we amber gaan bekijken. We hebben veel gezien, maar eigenlijk sprong een winkel er uit. Deze hadden andere spullen dan de andere winkels. Als het goed is gaan we er morgen weer heen om wat te kopen mocht deze winkel open zijn aangezien het dan zondag is.
Na alle winkels bekeken te hebben zijn we gaan eten. We hebben een Mexicaanse mix gril besteld, wat erg lekker was maar wel veel. We hebben het samen dan ook niet op gekregen. Bij het opruimen liet de ober Leonie dxe2x80x99r glas met jus omvallen, wat daarna op Leonie haar broek, nieuw gekochte tas en talengids viel. Hierna maar snel naar huis om alles uit te wassen. In het hotel ging Leonie de tas uitwassen en wat bleek er kwam erg veel roze kleurstof vanaf. Leonie dacht nog dat zal wel na een tijdje minder worden, alleen werd het niet minder het werd zelfs met geen mogelijkheid minder. Van alles geprobeerd om de roze kleur minder te krijgen, maar het werd echt niet minder. Erger nog het zorgde ervoor dat de hele badkamer er roze uitkwam te zien. Leonie heeft dus maar snel de hele badkamer schoongemaakt. Waarschijnlijk is het nu de schoonste badkamer in het hotel. Uiteindelijk de tas maar met rust gelaten en we kijken er thuis maar weer naar. Ik was van plan misschien nog een tas te kopen, maar dat doe ik maar niet. Uiteindelijk was alles weer een beetje normaal waarna Leonie het reisverslag heeft geschreven. Ze liep inmiddels al vier dagen achter.

Vandaag gaan we naar de bergen naar de plaats San Cristobal. Hier komen verschillende indiaanse stammen om hun spullen te verkopen. Je kunt ook naar verschillende dorpjes gaan waar ze leven. Alleen staan ze daar niet altijd vrijwillig tegenover. Ze willen namelijk niet dat ze gefotografeerd of gefilmd worden, wat toeristen nog wel willen doen.
Maar eerst gaan we naar de twee watervallen die op de weg naar San Cristobal liggen. We aten wat op de kamer waarna we alle spullen pakken en naar beneden gaan waar we nog 20 minuten wachten voordat er iemand komt. Deze persoon zegt alleen dat we weer moeten wachten. Wat blijkt, er worden mensen naar ons hotel gebracht waarna we gezamenlijk in een busje vertrekken naar de eerste waterval Misol Ha. Deze is in de regentijd erg indrukwerkend, maar nu was hij op zich wel mooi maar niet indrukwekkend. Hij is vooral hoog. Wat wel leuk is dat je er achterlangs kan lopen. Je kunt ook in een grot kijken naar stalactieten en stalagmieten. Er loopt iemand met je mee om je de weg te wijzen en ze hebben zaklampen. Je moet hier natuurlijk wel wat pesoxe2x80x99s voor neerleggen, maar het is wel grappig. Ze zien ook in een vlek een heilige maar dat zagen wij niet echt. Hierna zijn we weer langzaam teruggelopen. Het was ook ineens erg druk geworden. Toen wij aankwamen waren wij de eerste en nu staat het helemaal vol met mensen. We zijn snel naar het busje gelopen zodat we ook een beetje vroeg bij de volgende waterval zijn. De volgende waterval Agua Azul is sowieso altijd drukker want hier komen de Mexicanen altijd om te relaxen en te zwemmen. De waterval heeft een hele mooie azuurblauwe kleur en heeft verschillende trappen. Je kan aan het einde van de trappen zwemmen. We hadden wel onze zwemspullen bij ons alleen was het water erg koud en we dachten dat we maar anderhalf uur de tijd hadden om rond te kijken en wat te eten. We hebben vanaf verschillende punten de waterval bekeken, waarna we wat gegeten hebben. Na het eten zijn we teruggelopen naar het busje waar bleek dat we nog een uur hadden. Leonie heeft nog met haar benen in het koude water gestaan. Peter heeft van een afstand zitten kijken met een lekker glas verse jus. Na een kwartier had Leonie het ook wel gehad met het koude water. Na nog wat gedronken te hebben en wat gekeken te hebben was het bijna tijd om terug naar het busje te gaan. Het busje zou ons naar de grote weg brengen alwaar we over moesten stappen op een lijndienstbus. We hebben dan ook maar 5 minuten in het busje gezeten waarna we bij de weg aankwamen. Na weer 5 minuten wachten kwam de lijndienstbus. In de lijndienst hadden we met alle toeristen de achterste stoelen. Alle stoelen stonden in de ligstand wat betekende dat je bijna niet op de stoelen kon zitten. De ruimte tussen de stoelen was niet echt veel. De weg was in het begin erg bochtig. Dit was zelf voor Peter aan de bochtige kant. Hij moest net als Leonie wat gaan slapen om niet echt ziek te worden. Aan het eind ging de rit wel erg langzaam, we hebben toen over 10 km een kwartier gedaan. Dit kwam door alle bulten op de weg. Deze liggen er zodat men niet te hard rijd maar op den duur leek het of ze om de 100 meter waren. Om half zeven uur waren we eindelijk bij het busstation waarna het een kort stukje met de taxi was naar het hotel. In het hotel werden we naar de kamer gebracht wat gelijk een grote teleurstelling was. Niet vanwege de grote of zo maar deze had geen raam. Leonie haat het als er geen daglicht de kamer binnen komt of een raam om te luchten. Gelijk naar beneden gelopen om te vragen voor een andere kamer, maar de vrouw achter de balie zei gelijk dat deze er niet was. Toen hebben we gevraagd of deze er morgen niet was. Hierop kregen we niet echt een antwoord en leek het dat we genegeerd werden. Hierna hebben we maar een smsxe2x80x99je gestuurd naar de noodtelefoon van de reisorganisatie in Mexico. Niet dat ze gelijk wat moesten regelen maar we hadden een klacht en dat moet je melden. We hadden het gevoel dat we werden uitgelachen bij de receptie en de kamer was niet echt wat we verwachten.  De man van de reisorganisatie belde gelijk terug waarna hij gebeld heeft met de receptie. De receptie zei dat het een misverstand was door de taalverschillen. Dat was niet het geval volgens Leonie want ze had ook kunnen zeggen no comprendo, maar dat was niet gezegd. Wat hij wel geregeld had was dat we morgen een andere kamer kregen met een raam. Nadat dit was opgelost zijn we wat gaan eten.

De wekker ging vandaag om 5:15 want we moesten om 6 uur klaar staan om met de excursie naar Yaxchilan en Bonampak mee te gaan. Er waren nog een aantal mensen die in het hotel klaar stonden voor een excursie naar Yaxchilan en Bonampak. Deze waren echter al om 6 uur opgehaald en wij moesten nog zo’n kwartier wachten voor er iemand kwam. Toen het busje eindelijk kwam bleek dat we maar met zxe2x80x99n zevenen in het busje zouden zitten tot net voor we met de bootje gingen. Eenmaal in het busje reden we gestaag door. We stopte om een uur of 8 half 9 voor het ontbijt. Na het ontbijt leek het wel of dat onze chauffeur enorme haast had. Hij haalde alle andere busjes in. Wat later bleek is dat wij een omweg moesten maken om mensen op te halen die waren blijven slapen in de buurt van Bonampak. Deze gingen vandaag de grens over naar Guatemala net als de rest van onze bus. Toen we de mensen eenmaal hadden opgehaald zijn we naar Benemerita gegaan. Vanaf hier kan je naar Guatemala of naar Yaxchilan. Als je naar Yaxchilan gaat ga je met het bootje de rivier af en naar Guatemala ga je met het bootje de rivier op. Iedereen in onze bus ging naar Guatemala, dus wij gingen met een andere groepje in het grensplaatsje mee. Wij gingen met de boot naar Yaxchilan, dit was 30 minuten. Na een mooie boottocht waren we bij de tempels. De meesten gaan gelijk naar het labyrint, maar wij zijn eerst naar boven gegaan waar een mooie tempel stond met een binnenplaats. Dit complex staat ook wel bekend als de vrouwen tempels. Er zijn namelijk een aantal vrouwelijke heersers geweest hier. Na de tempel op de berg zijn we door het bos naar de tempel gegaan ter ere van een koning. Deze is 50 meter hoog en waarschijnlijk op verschillende andere tempels gebouwd. Tijdens onze looptocht zagen we zwarte brulapen. Deze zaten hoog in de boom en kon je niet goed zien. Eenmaal bij de tempel bleken de apen met ons mee te zijn gegaan. De apen waren hier ook gearriveerd. Leonie heeft nog even naar de apen zitten kijken waarna ze met Peter de tempels is gaan bekijken. Toen ze de grote tempel wilde bekijken was het alleen jammer dat deze net helemaal bezaait was met Amerikanen. Toen maar van een afstand alles bekeken en daarna langzaam naar beneden gelopen. Beneden heb je eigenlijk een groot plein met daaraan verschillende bouwwerken. Hier zijn veel bouwwerken die nog veel beeldhouwwerk hebben. Peter dacht alleen dat we te weinig tijd hadden en had haast. Buiten de vele beeldhouwwerken had je ook het balspelspeelveld, deze is alleen erg klein.
Wat je ook ziet is een boom met een witte stam welke geen bladeren of bloemen had. Deze boom was/is heilig voor de Maya’s. Deze boom geeft eerst bloemen en daarna pas bladeren verder heeft deze grote wortels (dit wordt door de Maya’s gezien als contact met onderwereld). Hierna zijn we langzaam naar de uitgang/ingang gelopen, deze bestaat uit een huis met vele gangen, het labyrint. Dit was als verdediging gedaan. Mensen konden alleen via dit labyrint naar binnen. Dit is trouwens aangelegd door een koningin. We waren hierna zo’n 15 minuten te vroeg bij de uitgang. We zijn toen maar langzaam naar de boot teruggelopen en hebben onderweg nog een maxc3xafskoek gekocht. Peter vond hem lijken op een eierkoek, maar deze smaakte niet zo. Na een paar happen hadden we hier genoeg van. Wat opviel bij deze tempels is dat je veel junglegeluiden hoort. Deze ligt namelijk echt midden in het bos. Na 15 minuten gewacht te hebben was iedereen terug behalve de Duitser. Deze was te laat en dat liet de schipper ook merken. we zagen hem rennen en de schipper had al het touw losgehaald en de motor gestart. Hij was nog net op tijd, waarna we in 45 minuten terugvaarden.
Eenmaal terug kregen we een driegangen menu. Na het eten gingen we op pad naar Bonampak. Deze tempels zijn bekend vanwege de muurschilderingen. Op deze schilderingen stond afgebeeld hoe de Maya’s mensen offerden. Na deze ontdekking was gelijk het beeld over dat de Maya’s een vriendelijk volk was. De site op zich is niet zo groot. Je hebt eigenlijk een plateau met aan het uiteinde een trap met daarop verschillende tempels. Een van deze tempels heeft drie kleine kamers en in deze kamers zijn de muurschilderingen gevonden. We hadden een kopie van deze tekeningen al gezien in Mexico stad, maar deze leken wat opzichtig. Waarschijnlijk zijn ze dat in werkelijkheid ook geweest. In Bonampak zijn ze duidelijk aan het weer onderhevig. Ze zijn nog wel mooi, maar soms niet zo duidelijk meer. Na een uur moesten we terug zijn bij de bus. Waarna we met een tussenstop van 15 minuten naar Palenque teruggereden. We waren weer rond 8 uur thuis. Hierna zijn we naar het centrum gelopen, want Peter wou pizza eten. De zaak naast de pizzeria had alleen live muziek, waardoor het niet te harde was in het restaurant. Na wat heen en weer gelopen te hebben zijn we uiteindelijk maar terug naar de Mexicaan van gisteren gegaan. Na het eten gelijk naar bed, want we waren wel moe naar zo’n dag.