Om half zeven gaat de wekker. We moeten alles nog inpakken, dus daar beginnen we meteen mee. Iets na zeven uur gaat Jantien sandwiches halen voor het ontbijt. De winkel zou vanaf zeven uur open zijn en dat was ook zo. Iets voor 8 uur zijn we beneden, maar er is bijna niemand. Blijkbaar waren ze al naar de bus gelopen. Ben komt ons iets later ook halen. We hebben nu een kleinere bus. Vorige keer had iedereen twee stoelen, maar dat kan hier niet. Er is ook niet genoeg ruimte om alle bagage onderin te krijgen, dus wordt de achterbank ook gebruikt.
Om kwart voor tien zijn we bij het plaatsje Unzen. Dit staat bekend om zijn warmwaterbronnen. Als we het stadje binnenrijden ruik je de rotte eieren lucht al. Je kan een korte of lange wandeling maken, maar wij kiezen voor de korte, die zwavellucht kan ons niet echt bekoren.
We rijden hierna door om met een ferry de baai oversteken. De Japanners zijn nogal stipt en we varen dan ook netjes om half twaalf weg. Ongeveer een half uurtje later komen we aan de andere kant van de baai. Hier eten we wat en daarna gaan we op een klein bootje dolfijnen spotten. Volgens Ben zitten ze er altijd en dat was vandaag ook zo. We zwommen vrolijk langs en onder de boten door. Er was een kleintje die af en toe een sprongetje uit het water maakte. Onze thermometer is vandaag voor het eerst ’s middags onder de 30 graden gebleven en wel 29,5. De luchtvochtigheid is wel naar 68% gestegen. We merken hier echter weinig van, want de bus heeft airco, bij de lunch zaten we in de wind en op de boot was natuurlijk ook genoeg verkoeling.
Om drie uur rijden we weer verder. We stoppen nog even bij een uitzichtpunt over de vijf bruggen van het Amakusa National Park, alleen kunnen we er maar drie zien. Volgens de reisbegeleider Ben hebben we geluk, want het is zelden zo helder. Normaal is het heiig en kan je niet ver kijken, maar nu hebben we een fantastisch uitzicht over het park.
Met nog een sanitaire stop rijden we nu door naar Aso. Hier overnachten we in een riokan, een typische Japanse herberg. Iets voor zeven uur komen we hier aan. De kamers bestaan uit tatami matten met een klein laag tafeltje. In de kast liggen matjes die als bed dienen. Zodra je binnenkomt moet je je schoenen uit doen en kan je de klaar staande slippers aantrekken. Met deze slippers mag je alleen op de houten vloeren lopen, want bij de tatami matten moeten ook die uit. Als je naar de wc wilt, moet je je slippers vervangen door de slippers die bij de wc staan. Je blijft schoenen/slippers wisselen.
Kwart over zeven kunnen we aanschuiven voor een typisch Japanse maaltijd. Het lijkt nog het meest op gourmetten. In het midden van de tafel is een grill en er liggen allemaal stukjes vlees en groente die we erop kunnen leggen. Ook heeft iedereen een heleboel andere schaaltjes met van alles en nog wat. Bijna iedereen heeft ook zijn kimono (het is eigenlijk geen echte kimono, maar een Japanse badjas, waar ik de naam van kwijt ben) aangetrokken, die in de kast in de kamer met de matjes ligt. Het ziet er grappig uit. De tafels zijn traditioneel laag en echt gemakkelijk zit het niet. Toen Ben een stoel (ook een lage) voor Janneke ging regelen heeft hij er zelf ook maar een genomen. Het eten smaakt heerlijk al weten we niet altijd precies wat we gegeten hebben. Na het avondeten is het in principe tijd voor een bad in het badhuis, alleen het gemeenschappelijk bad is zowel bij de vrouwen als bij de mannen niet gevuld. Er zijn wel twee kleine baden beschikbaar, maar daar kan je maar met hooguit drie mensen in. Wel zijn er douches. Jantien besluit om alleen gebruik te maken van de douche en loopt met een camping gevoel met haar handdoek richting de douches. Na een korte douche is het tijd om te kijken hoe een nacht op de grond zal slapen.

Vandaag is echt vakantie. We hebben wel een wekker gezet, maar als die afgaat besluiten we hem gewoon te negeren. Janneke heeft Jantien gedurende nacht heel vaak haar telefoon zien pakken om te kijken hoe laat het is. Dat betekent dat we beide weinig hebben geslapen. Om 9.45 uur gaan we uiteindelijk ons bed uit. Bij de lift, op weg om ontbijt te halen, blijken we niet de enige te zijn die wat langer zijn blijven liggen. Om half twaalf gaan we met de taxi naar Glover Garden. Evie en Tisa die ook die kant op gaan, gaan mee in de taxi. De taxichauffeur trekt zijn handschoenen aan als Jantien de deur open doet om te vragen of hij ons naar Glover Garden wil brengen. Hij ziet er zo met witte handschoenen heel netjes uit.
Glover garden is een verzameling van een aantal historische (westerse) gebouwen gesitueerd op een heuvel met mooi uitzicht over de haven. Thomas Glover was een Schot die veel heeft betekend voor de modernisering van Japan in de 19e eeuw, vooral in de scheepsbouw en kolenmijnbouw.
Het nadeel van Glover garden is dat het op een heuvel ligt, dus we moeten aardig wat trappen en steile hellingen op om bij de ingang te komen. En dan zijn we er nog niet, want de uitgang is het laagste punt van het openluchtmuseum. Er zijn hellingen gemaakt voor rolstoelgebruikers, maar die zijn zo steil dat we ons afvroegen of rolstoelgebruikers hier blij van worden.
De zon schijnt vandaag weer volop, 33 graden en 62% luchtvochtigheid, dus we doen het rustig aan en gaan regelmatig op een bankje zitten om te genieten van het uitzicht.
Om een uur of twee gaan we weer terug naar het hotel, waar we wat lezen en slapen. Om vijf uur gaat Jantien er op uit om een bijbel en een wiskundeboek in het Japans te kopen. De receptie heeft ze op een kaartje twee boekenwinkels aangegeven. Parallel aan de weg waar ons hotel aan ligt is een enorme winkelstraat en daar zijn ook de boekwinkels. Het probleem is alleen de communicatie. De eerste boekwinkel heeft ze snel gevonden, maar ze lopen naar het tijdschriftenrek als Jantien om een bijbel vraagt, daar gaat iets mis. Jantien vraagt nogmaals om een bijbel, maar slaat nu een kruisje. De verkopers snappen het meteen en lopen naar een ander deel van de winkel. Ze pakken een boek met plaatjes uit de bijbel. Op de voorkant staat in het Engels “The Holy Bible” dus dit zal wel goed zijn. Waarschijnlijk is het een kinderbijbel, aangezien er geen verzen genummerd zijn. Nu wil Jantien nog een wiskundeboek, maar “mathematics” kennen ze ook niet. Ze schrijft op een blaadje: 1 + 1 = 2 en f(x) = x^2 + 6x. Dit snappen ze wel, maar ze maken een kruis met hun armen, wat betekent dat ze het niet hebben. Op naar de volgende winkel. Daar kijken ze een beetje vreemd naar het blaadje met mijn som en formule, maar nadat Jantien zegt dat het een “study book” is, loopt de verkopers direct naar een schap. Hier staan inderdaad wiskundeboeken. Het niveau is alleen moeilijk in te schatten, want sommige dingen leren we in Nederland in klas 2 en andere pas in 6 VWO en alleen bij wiskunde B.
Jantien gaat terug naar het hotel en gaat daarna samen met Janneke wat eten. We waren van plan om daarna nog met een kabelbaan naar een uitzichtpunt te gaan, maar besluiten om dat niet te doen. We hebben allebei een beetje een vreemd hoofd. Niet echt hoofdpijn, maar een onaangenaam gevoel. We gaan gewoon vroeg naar bed.

Vanochtend ging de wekker om half acht. Jantien heeft voor het eerst de hele nacht kunnen doorslapen. Janneke was dit al gelukt, maar de jetlag bleek hardnekkiger bij Jantien. Voor het ontbijt is Jantien weer op zoek gegaan naar een convini, maar die bleek niet in de buurt. Wel zit er schuin tegenover het hotel een soort broodjeszaak. Daar heeft ze wat sandwiches en sinaasappelsap gekocht als ontbijt. Hoewel we niet vaak ontbijten met een sandwich met tomaat en aardappel smaakte het goed.
Om 9 uur stond iedereen in de lobby klaar. Janneke ging met de taxi naar het Atoombommuseum, terwijl de rest met een omweg ging lopen. De eerste stop was het postkantoor, aangezien sommigen weer moesten pinnen. Begin van het jaar kon je nog bij elke pinautomaat pinnen als buitenlander, maar nu kan dat alleen nog bij de postkantoren.
We liepen door naar de haven en kwamen onderweg Dejima tegen. Dejima, wat nu helemaal ingesloten is door land, was vroeger een eiland. Hier woonden de Nederlanders toen zij het alleenrecht op handel hadden met een verder totaal van de buitenwereld afgesloten Japan.
   In de haven ligt een replica van een oud schip, dat Nederland aan Japan heeft geschonken en het eerste opleidingsschip voor de marine was. Dit schip voer vroeger in het park “Huis ten Bosch”, maar is tegenwoordig vervangen door een mangaversie, die volgens Ben (de reisbegeleider) veel meer bezoekers trekt.
We namen de tram richting het Atoombommuseum. Tijdens het laatste stukje lopen gaf Ben ons een kort geschiedenislesje over de twee atoombommen die op Japan zijn geworpen. Bij het museum zagen we Janneke weer. Het museum is niet groot en bestaat uit veel voorwerpen die beschadigd zijn door de atoombom. Ook geven ze aan waar de bom is gevallen en wat voor schade dat aan de gebouwen heeft aangericht. Het eindigt met een opsomming van feiten over de atoombom sinds de tweede wereldoorlog. Het anti-atoombom-sentiment is duidelijk voelbaar.
Na wat gedronken te hebben in het museum gaat iedereen zijn eigen weg. Wij gaan eerst naar het Vredesbeeld. Dit staat in het vredespark, alleen zijn de bordjes niet heel eenduidig. We lopen er, blijkt later, wel in een directe lijn heen. Het beeld vinden we niet echt mooi. Het is een man die een vinger opsteekt en zijn andere arm horizontaal houdt. De verhoudingen kloppen echter niet en doet afbreuk aan het beeld.
We lopen verder richting de Urakami Kathedraal, deze zien we al van een afstand liggen. Halverwege tussen het vredespark en de kathedraal gaan we even zitten in de schaduw op een bankje bij een speeltuin. De kerk is een markant gebouw, wat ook veel terugkomt op souvenirs, maar de binnenkant is redelijk eenvoudig.
We lopen terug naar een “fruitrestaurant” waar we op de heenweg langsgelopen waren. Fruit is heel duur in Japan. Een trosje druiven is bijvoorbeeld 15 euro en een perzik 3 euro per stuk. In dit restaurant verkopen ze alleen fruit en fruitsappen. We bestellen een portie watermeloen en ananas en twee ananas smoothies. Die laatste worden ananas-frambozen smoothies, die heerlijk smaken. Net voor ons in een Japanse mevrouw de winkel/restaurant in gelopen en is aan een klein barretje gaan zitten. Wij gaan ernaast zitten en de probeert een gesprekje met ons aan te knopen. Het is volkomen hilarisch omdat die vrouw alleen maar Japans blijft praten. We krijgen een chocolaatje van haar aangeboden wat ze eerst op een servet legt en dan naar ons schuift. Met behulp van pen, papier en handen komen we erachter dat de vrouw 82 is en haar pols gebroken heeft. Ze ziet er echter veel jonger uit. Ze blijft ook steeds naar Jantien en dan naar het haar eigen ogen en wangen wijzen. Later komt er een jonge meid bij die ons vermoeden inderdaad bevestigd. Ze vind de rode blos en blauwe ogen van Jantien zo mooi. Als we naar de kassa lopen om af te rekenen krijgen we allebei een zakje met 5 mandarijnen van de verkoopster en zij gebaart dat we die van de oude vrouw hebben gekregen. We besluiten een perzik en een oranje vrucht waar we de naam niet van kennen voor die vrouw te kopen. Terwijl wij afrekenen krijgen wel allebei ook nog een zakje met perzik op sap aangereikt, ook gekregen. Als wij de twee vruchten aan de vrouw geven is ze helemaal verbaasd, maar neemt het dankbaar aan. Ze loopt met ons mee naar de deur terwijl ze buigend dankjewel blijft zeggen. Een erg vermakelijk lunch.
We nemen de taxi naar het hotel, waar we de kaart pakken en we gaan op weg naar Dejima. Het is niet groot, maar er woonden ook maar zo’n 15 Nederlanders. Bij binnenkomst krijgen we direct de Nederlandse vertaling aangeboden. Alle bordjes zijn in het Japans en Engels, maar de stemmen van de Nederlandse animaties zijn wel Nederlands, net zo als de Japans animaties Japans spreken. Bij de informatiefilm waren er koptelefoon beschikbaar en die kon je op Nederlands instellen.
Vooral het huis van het Opperhoofd was mooi aangekleed met meubels uit die tijd. Ze zijn duidelijk nog bezig om alles verder te restaureren. Het eiland is in eerste instantie voor de Portugezen gebouwd. De Portugezen woonden in Nagasaki en dreven handel met de Japanners. Ze hadden echter ook zendingsdrang en dat beviel de Japanners niet. Er werd besloten dat ze op een apart stukje grond moesten wonen en toen hebben ze het eiland Dejima aangelegd. De Nederlanders woonden op dat moment nog tussen de Japanners, maar in een andere stad. Toen er werd besloten Japan volkomen van de wereld af te sluiten gingen de Portugezen weg en kregen de Nederlanders het eiland “aangeboden”. Ze moesten hier omgerekend ruim 1 miljoen euro huur per jaar voor betalen, maar blijkbaar was dat het waard. Ze mochten niet van het eiland af, ze mochten geen Japans leren en niet te lang blijven. Er woonden zo’n 15 Nederlanders, alleen mannen, want vrouwen mochten niet. Via tolken, een beroep wat van vader op zoon ging, werd er gecommuniceerd. Alleen ten tijden van Napoleon bleven de Nederlanders langer, aangezien ze niet afgelost konden worden. Een aantal van die mensen heeft toen wel Japans geleerd.
Rond vijf uur gingen we weer richting het hotel. Hier hebben met het thuisfront geskyped en de was gedaan. Om 7 uur gingen we eten bij het restaurant net naast ons hotel. Het eten was goedkoper en beter dan gisteren. Als toetje hebben we een waterijsje gehaald. Op de verpakking stond alleen Japans en het plaatje liet een licht roze ijsje zien, dus dat moest goed zijn. Toen we het uit de verpakking haalden was het echter bruin en bleek het zoute bruinen bonen ijs te zijn. Niet echt een succes.

De wekker ging om 3.30 uur. Dit is zo vroeg omdat om 4.59 uur het festival begint. Om 4.15 uur is iedereen beneden en lopen we richting de metro. Op het perron was het niet druk, maar toen de metro kwam aanrijden blijken we niet de enige te zijn die met de metro naar het festival willen. Het is erg druk en niet iedereen kan mee. Wij zien eerst ook niet zoveel ruimte, maar Jantien duwde zich een weg naar binnen. Iets wat ze vorig jaar in Delhi in India heeft geleerd.
Na twee haltes stappen we uit en wachten we op de volgende metro op de mensen die niet mee konden. We hadden bij elke trap iemand gezet en toen we ze niet zagen zijn we zelf maar richting de optocht gegaan. We volgden gewoon de mensenmassa. Bij een kruispunt zijn we gestopt. We bleken alleen beter aan de andere kant te kunnen gaan staan, zodat ze naar ons toen kwamen lopen. Ondanks dat de groepen Japanners met “praalwagens” onderweg waren mocht het verkeer gewoon doorrijden. Als ze echt in de buurt waren hield de politie ze auto’s tegen en liepen de mensen het kruispunt op om het goed te zien. Ondanks dat Jantien ze al eens langs had zien komen, blijft het een fascinerend gezicht. De verbeten gezichten van de mannen die de “praalwagen” tillen zegt alles. De hordes mannen, jongens en kleine meisjes die voor en achter de “praalwagen” aan lopen, luid “heusja” (of zoiets) roepend. Je snapt ineens dat als niet aan de verkeerde kant van een groep op hol geslapen Japanners wilt staan, veel te beangstigend.
(Klik hier voor een filmpje 15 juli festival)
Na een uurtje is het tijd om terug naar het hotel te gaan. De rest van de groep neemt de metro en wij nemen de taxi. Als we voor het hotel worden afgezet zien we net de anderen om de hoek komen lopen.
We hebben nu nog 2 uur voordat we om 8.15 moeten verzamelen. Dit tijd vullen we met wat liggen, lezen en tas inpakkend. Om half negen rijden we weg om drie kwartier later te stoppen voor een korte strandwandeling. Janneke blijft in de bus zitten en kiest een leuk plaatje onder een boom om te wachten. Jantien trekt haar sandalen uit en loopt door de branding. Dit gaat niet helemaal goed, want heel snel is haar broek tot haar knieën nat. Gelukkig droogt alles hier snel en voor het einde is bijna alles al weer droog. Om 10 uur is ze bij de bus. Een kwartier later is iedereen terug en mogen we de bus weer in.
Kwart over elf stoppen we bij een plaatje wat bekend is om zijn porselein. Er staat nog een oude constructie die laat zien hoe ze vroeger met waterkracht de stenen verpulverden. Het is een grote houten balk die in het midden met een scharnier bevestigd is. Aan de ene kant is de balk uitgehold zodat er water in kan en aan de andere kant in aan de onderkant een ijzeren stamper bevestigd. De bak loopt langzaam vol met water en op den duur is die kant te zwaar en valt naar voren, zodat het water wegstroomt. Dan valt de balk terug en stampt de stamper hard op de grond.
Met nog een half uur voor we weer verder gaan, gaan Janneke en Jantien op een overdekt bankje zitten en eten de lunch op die we net in de convini gekocht hebben. Half een zitten we weer in de bus voor de volgende stop.
Een uur later komen we aan bij Huis ten Bosch. Dit is een themapark met nagebouwde Nederlandse gebouwen. Er is een gedeelte gratis toegankelijk en dat bezoeken we vandaag. Het is best grappig om zulke bekende architectuur te zien, al zijn niet alle gebouwen zo bekend. Hier hebben we vijf kwartier om rond te lopen en dat blijkt meer dan genoeg. We maken nog een laatste stop bij een brug. Onder de brug zijn vaak draaikolken te zijn, omdat het relatief smal is, maar nu zagen we niet veel.
Om vijf uur konden  we aan in Nagasaki. We installeren ons in de kamer en gaan om half zeven met Monique en Dirk wat eten in het aanliggende China town. Het eten was niet heel bijzonder. Als ons eten had dezelfde saus en smaakte dus hetzelfde, het zag er alleen anders uit. Na het eten was het lekker afgekoeld naar 28 graden. We liepen nog een klein rondje en daarna gingen we weer naar de hotelkamer, want het is een lange dag geweest.

Vanochtend hebben we de wekker om 7 uur gezet. We waren alleen allang wakker voordat de wekker ging. We hadden alle tijd, aangezien we pas om 9.30 moesten verzamelen. Jantien is bij de convini wat salades en yoghurt gaan halen wat als ontbijt diende.
Als eerste gingen naar het nieuwe gedeelte van Fukuoka. Hier staat ook Fukuoka tower, maar onze 1e stop was roboworld. Hier hadden ze heel veel verschillende robots, van stofzuigers tot robotpeuters. Vooral de robotpeuter was heel lief. Die ging lachen als je z’n voeten aanraakte en vond het leuk als ie gewiegd werd. 21.000 yen (ca. 180 euro) vonden we alleen iets te duur. Hierna wilde een aantal nog de toren op, maar daar hadden we geen zin in. Aangezien we met een behoorlijk omweg van het metrostation naar roboworld waren gelopen, vonden wij het wel best. We zijn met hulp van de reisbegeleider Ben met de taxi naar Canal City gegaan. De groep zou met de metro gaan en nog een kleine tentoonstelling over streekproducten gaan bekijken.
  Canal city is een groot winkelcentrum waar een kanaal doorheen stroomt. Hier stond weer zo’n grote “praalwagen”. Terwijl we er een foto van namen klonk “Dancing queen” van Abba ineens luid door de gangen en begon er een fonteinenshow op de muziek. Het paste totaal niet bij de traditionele “praalwagen”, maar dat maakte het juist des te leuker.
Voor de lunch gingen we naar een sushirestaurant wat onze reisbegeleider Ben had aangeraden. De sushi komt op een loopband voorbij en wat je wilt kan je eraf pakken. Aan de kleur van de bordjes kan je zien wat de prijs is van de afzonderlijke gerechten. Heel apart en lekker. (klik hier voor een filmpje sushi)
We zijn daarna rustig naar de plek gelopen waar we om 14.15 met de groep hadden afgesproken. Het duurde iets langer maar we zaten op een randje en hoewel de thermometer 33 graden en 55% luchtvochtigheid aangaf was het best uit te houden. Het was namelijk al de hele dag bewolkt en op onze wachtplaats waaide het een beetje. Na een half uurtje kwam de groep. Die kregen een uur de tijd om Canal city te bekijken en/of wat te eten. Janneke is op een bankje gaan zitten, terwijl Jantien op zoek ging naar een nieuwe broek. Gisteren is ze namelijk ergens aan blijven hangen en zit er een enorme scheur in haar broek. Deze is niet echt te maken en aangezien ze maar 3 broeken in totaal bij zich heeft is een nieuwe broek geen overbodige luxe. Het was alleen heel moeilijk zoeken. Jantien vond wel veel afritsbroeken, maar die wilde ze niet. Op de valreep vond ze een driekwart broek die paste, alleen de kassa was nergens te bekennen. Na 5 minuten had ze de kassa gevonden en kwam uiteindelijk als laatste bij de verzamelplek.
We gingen nu naar een Japanse tuin, waar we een theeceremonie kregen. We moesten op de grond gaan zitten met onze schoenen uit. We kregen allemaal twee zoete dingetjes (het verschilde per persoon wat) en een kom met zeer bittere groene thee. Deze hebben Janneke en Jantien moedig opgedronken.
Onze laatste stop wat een shinto tempel. Wat opvalt is net al bij de Japanse tuin dat het er zo rustig is. De tempel bestaat uit verschillende gebouwen. We hebben hier even rondgekeken en toen was het tijd om terug naar het hotel te gaan. De groep ging lopend naar de metro, maar wij namen een taxi. De taxichauffeur had er wel zin in en probeerde een gesprekje te beginnen, maar verder dan uitleggen dat we uit Nederland komen kwamen we niet. We kregen nog een snoepje van de chauffeur aangeboden en hij wees ons op weer een grote “praalwagen” toen we er langs reden. Toen we bij een kruispunt moesten wachten wees de chauffeur ons op het ander kruispunt, waar net een groep mannen langskwam die met een kleine “praalwagen” aan het rennen waren, oefenen voor morgen. Om 17.15 waren we weer bij het hotel, waar we even konden uitrusten.
Om 19.00 zijn we naar buiten gegaan om iets te eten. We liepen richting het eerste restaurant wat we zagen en dit bleek een Chinees restaurant te zijn. Dit leek ons wel wat. De vrouw van het restaurant vond ons hilarisch. We snapten elkaar totaal niet, maar gelukkig hadden ze de foto’s van de gerechten op de gevel geplakt. Dus Jantien en die vrouw zijn naar buiten gelopen toen we wilden bestellen. We hadden ook de indruk dat de kok even een rondje in het restaurant maakte om te zien wie die buitenlanders waren. Het eten smaakte echter heel goed en om 20.00 stonden we weer buiten op weg naar het hotel. Ondertussen was het al donker geworden. Het is ook eigenlijk erg donker voor zo’n grote stad, want de gebouwen geven weinig licht en er zijn weinig straatlantaarns. We zijn nog even de convini ingedoken om sandwiches te kopen voor het ontbijt van morgen. Dan moeten we om 4.15 verzamelen voor het festival.