De wekker gaat om 5 uur, omdat om 6 uur in de Palmentuin een vuurceremonie zou zijn. We besluiten nog een half uurtje te blijven liggen, want de palmentuin is toch dichtbij. Om half zes gaat Jantien haar bed uit en Janneke blijft liggen.
Jantien loopt naar de dichtstbijzijnde ingang van de palmentuin, maar die is dicht. De ingang verderop ook. Voor haar loopt een vrouw die ook naar binnen wil. Iemand van binnen de palmentuin roept dat we om moeten lopen. We lopen om de palmentuin heen waar nog een ingang is, die wel open is. Veel mensen zijn bij hun kraampje blijven slapen.
Nu moeten we op zoek naar de vuurceremonie. De mevrouw dacht bij de eerste ingang een vuurtje te hebben gezien, dus daar lopen we heen. Ze had het goed gezien. Er staan twee vrouwen met indiaanse ceremoniële poncho’s te wachten naast grote aardewerken potten. Daarnaast smeult nog het vuurtje wat de mevrouw gezien had.
Om zes uur begint het en er staan dan zo’n 10 mensen te kijken. Een vrouw legt eerst in het Nederlands uit wat er gaat gebeuren. De vuurceremonie moet met zonsopkomst worden gehouden, aangezien dat het grootste vuur is. Ze vragen in deze ceremonie aan de voorouders om over ons te waken. Na de introductie draaien beide vrouwen zich naar de opkomende zon en begint de andere vrouw een heel verhaal, waar Jantien niets van kan volgen. Als het afgelopen is, heeft de eerste vrouw tranen in haar ogen. Tante Telma is dit jaar overleden en zij hielp altijd bij de ceremonie. We houden daarna ook een minuut stilte voor Telma. Ondertussen is het aantal toeschouwers toegenomen tot tegen de veertig.
Hierna geeft de vrouw die de ceremonie hield de andere vrouw een traditioneel kruidenbad. Ze neemt eerst met een halve kalebas, wat dienst doet als bakje, een schep uit de eerste aardewerken pot. Deze is gevuld met water en blaadjes. Hiermee wast ze het gezicht, nek en armen van de vrouw. Daarna schept ze uit de tweede aardewerken pot, die gevuld is met water en bloemen. Hiermee wast ze de haren van de vrouw. Als laatste wordt er met een kleine kalebas uit een derde pot wat Kasirie geschept en opgedronken. Kaserie is een licht roze, licht alcoholisch drank gemaakt van cassave.
De hele ceremonie heeft drie kwartier geduurd en nu mogen de toeschouwers ook een traditioneel kruidenbad nemen. Omdat Jantien het een beetje laat door had, staat ze achteraan de rij, maar dit is een ervaring die ze zich niet wil laten ontgaan. Na drie kwartier is ze aan de beurt. De vrouw vraagt wat ze wil en Jantien wil alles. De man van de vrouw voor haar in de rij filmt het hele ritueel. Het is erg leuk om mee te maken en het bloemetjeswater ruikt heerlijk. Druipend loopt ze terug naar het hotel. Het is pas half acht en in de ontbijtzaal zitten al wat groepsgenoten. Uiteindelijk is niemand anders van de groep komen kijken.
Om negen uur gaan we ontbijten en zoeken we Chafhid even op. De rest van de groep gaat een fietstoer doen. We hebben nog het probleem met het briefje dat we misschien naar het andere hotel moeten. Chafhid zegt dat het klopt en dat iedereen naar het oude hotel terug moet. Als anderen dat hiren breekt er een halve opstand uit. Niemand is van plan de spullen nu in de pakken, vlak voor de fietstocht. Chafhid gaat het ook bij de balie navragen en die zeggen dat we mogen blijven. Houden we zo.
Half elf gaan we op weg naar fort Zeelandia. Het is maandag gesloten, maar zondag moet het open zijn. Helaas is het vanwege de dag der inheemsen gesloten. De poort is normaal open ook als het museum gesloten is, maar de poort is dicht. Er komen een aantal mannen om spullen op te halen. Het kost ze wat moeite om de poort toch open te krijgen en wij vragen of ze het erg vinden als we even binnen kijken. De man zei dat hij daar geen toestemming voor kan geven, maar hij gaat ons niet tegen houden. We lopen naar binnen om toch even de binnenplaats te bekijken. Verder lopen we niet, want we willen de mannen niet in problemen brengen.
We lopen hierna door naar de Palmentuin. Janneke is gisteren niet geweest en ziet het spektakel nu voor het eerst. Bij het eerste kraampje blijft ze al staan om een souvenir voor Leo, Peter en Piet te kopen, een sleutelhanger in drie kleuren met hun naam. Het duurt alleen even voordat ze klaar zijn en Janneke mag achter te tafel onder de luifel zitten terwijl we wachten.
We lopen verder en al we bij het podium komen zien we de man en vrouw van vanochtend die samen met Jantien bij de ceremonie waren. De omroeper zegt dat het officiële gedeelte zo gaat beginnen met een presidentieel bezoek, we moeten nog even wachten. Nadat hij een kwartier zegt dat we nog even moeten wachten, zegt de omroeper dat het officiële gedeelte tot nader order is uitgesteld. We horen iemand zeggen dat Bouterse pas om twee uur komt. We hoeven Bouterse niet perse te zien, maar als hij dan toch komt willen we wel de reactie van de Surinamers op hem meemaken.
We besluiten in ’t Vat, iets verderop, te gaan lunchen. Het is immers al kwart over twaalf. Het is gewoon weer goed eten, al is het tempo wel op z’n Surinaams. Ook als er weinig mensen zijn. Na de lunch gaan we terug naar de palmentuin waar we om half twee net het einde van het officiële gedeelte zien. Helaas, we hebben Bouterse gemist. We zien wel een dans en zangvoorstelling van een inheemse groep. Het eindigt met het weghalen van de hekken en de uitnodiging om met z’n allen de Sambura te dansen. Daar wordt direct gehoor aangegeven en mensen gaan in rijen staan. Wij doen ook even mee, maar wel van de zijkant.
We gaan terug naar het hotel en vragen wat het kost om naar Fort Nieuw Amsterdam te gaan. De receptionist zegt dat het 250 SRD kost, maar hij weet niet of het open is. Volgens de website wel, maar dat gold ook van Fort Zeelandia wat toch dicht is. Hij gaat het uitzoeken of een andere toer voor ons regelen, terwijl even naar onze kamer gaan.
De receptionist belt netjes op om te zeggen dat hij geen andere toer kan regelen, maar dat het wel open is. Wij vragen ons af of het nog de moeite waard is, want het al bijna drie uur. Het is echter tot zes uur open en morgenochtend wordt het anders zo’n haastklus. De receptionist zegt, dat als we tot kwart over drie willen wachten, hij een goedkopere taxi kan regelen. We denken zijn neef of iets dergelijks, maar het wordt wel 200 SRD.
Vijf voor half vier is onze chauffeur er in een mooie auto. Hij rijdt heel netjes en als we ergens willen stoppen moeten we dat zeggen. Hij laat ons ook het een en ander in de omgeving zien. We zien waar de twee rivieren samenkomen, waar de oude weg is weggevaagd door een van de rivieren en de oude Amerikaanse scheepskanonnen uit de 1e wereldoorlog die in de 2e wereldoorlog Suriname moesten verdedigen. Suriname was grootleverancier van bauxiet, daar wordt aluminium van gemaakt en dat hadden de Amerikanen nodig voor hun vliegtuigen.
Eerst zit Fort Nieuw Amsterdam er toch dicht uit, maar er een klein hek open, zodat je toch naar binnen kan. We betalen de entree en lopen naar binnen. Fort Nieuw Amsterdam is niet helemaal wat we verwachten. Het is een groot complex met veel gras en hier en daar staan gebouwen. Het voelt niet echt aan als fort, maar meer een kazerne als je tenten en/of barakken bedenkt op de grasvelden.
We lopen eerst naar het kruithuis. Hier is een tentoonstelling over de inzet van Suriname tijdens de tweede wereld oorlog. Volgens de tentoonstelling waren de meeste Surinamers erg boos toen Nederland werd binnengevallen en hebben zich een hoop mensen daarna vrijwillig aangemeld. Later werd er pas een dienstplicht ingesteld. Veel Surinamers, redelijk onbekend in Nederland, hebben meegevochten in de tweede wereld oorlog. Het was in ieder geval voor ons beide onbekend.
Iets verderop is de oude gevangenis. Dit hebben ze ook ingesteld als tentoonstellingsruimte. Boven is er kunst tentoongesteld en beneden wordt er aandacht geschonken aan de slavernij. Het mooie aan deze expositie is dat ze geprobeerd hebben het zo neutraal mogelijk te doen. Ze citeren historische voor- en tegenstanders. Ze hebben ook maquettes van de oude plantages staan. De huizen lijken niet echt op elkaar, maar hebben elk hun eigen stijl.
Er is ook nog een oude sluis, die net niet te bereiken is vanaf Fort Nieuw Amsterdam. Maar als je tot aan het hek loopt kan je met je zoomlens een mooie foto maken.
Half zes hebben we het wel gezien en gaan terug naar de ingang. Hier staat onze chauffeur op ons te wachten. Het is nu wel wat drukker richting Paramaribo, maar onze chauffeur is goed in sluiproutes en het in zondag, wat het natuurlijk ook rustiger maakt.
Als we aankomen in het hotel gaan we direct eten. We hebben niets gehoord over een gezamenlijk etentje ter ere van onze laatste avond, maar dat vinden we ook niet zo erg. We hebben al genoeg gezamenlijke etentjes gehad. Voor de verandering gaan we maar weer naar ’t Vat. Het eten is gewoon goed en het is lekker dichtbij.
Na het eten maken we nog een rondje door de Palmentuin zodat Janneke de sfeer ook ’s avonds kan proeven. Het is echter wel ontzettend druk en het is moeilijk om ergens te komen. Het is nog zo vroeg dat alle kinderen nog niet weg zijn en al zo laat dat alle feestvierders met hun Parbo biertje er al zijn. Janneke koopt twee echte Indianentooien voor de kleinkinderen en wat te drinken. Hierna gaan we naar de kamer. Janneke is werkelijk gesloopt, maar het is tien minuten lopen, dus zelfs al zou ze een taxi willen, niemand neemt je mee voor zo’n kort stukje. In de kamer aangekomen laat Janneke zich op bed vallen en blijft voorlopig even liggen.