Leonie wilde gisteren de wekker om 7.30, maar om een uur eerder pakte ze de laptop om een filmpje te kijken, maar uiteindelijk heeft ze een beetje over het internet gesurft. Jantien is er maar om 7.00 uit gegaan. Om 8.00 zijn we gaan ontbijten en kwart voor negen liepen we het hotel uit.
We wilden een taxi nemen, maar we hadden geen klein geld, dus hebben we een zakje snoep bij de Shell bij ons hotel gekocht. De man achter de kassa kon het niet echt waarderen dat we met 200 dirham betaalden, maar wij wilden klein geld. We gingen aan de kant van de weg staan en naast ons stond ook een oude man te wachten. Er stopte al vrij snel een taxi en de oude man liep erheen. Wij bleven staan en wilden wachten op de volgende taxi, maar de taxichauffeur kwam vragen waar wij heen wilden. We mochten ook instappen. We reden met een kleine omweg naar het centrum, oude man moest immers eerst afgezet worden.
Om negen uur liepen we de soek in. De meeste winkels waren al open en andere gingen open. We vonden de weg naar de drogisterij van twee dagen geleden heel makkelijk. Ze waren al open en we werden direct naar een klaslokaal geleid. We namen drie flessen olie om mee te koken en drie voor de huid. De huidolie was alleen vreemd geprijsd. Een flesje van 250 ml kostte 120 dirham (12 euro) en een flesje van 500 ml 250 dirham. Dus als je twee kleine flesjes kocht was je goedkoper uit én kreeg je er nog een gratis ook. Toen Jantien dat uitlegde aan de verkoper begreep hij het eerst niet en later zei hij dat het plastic van de grote fles duurder was. Hij wilde wel een uitzondering voor ons maken en wij mochten de grote fles voor 240 dirham hebben.
Na de olie liepen we weer terug. Onderweg hebben we nog koekjes bij een bakker en een theekannetje voor Leonie (afgedongen van 200 naar 110 dirham) gekocht.
Toen we bij de weg op een taxi stonden te wachten, stopte er een met al een vrouw in de auto. We mochten er weer bij en dit keer werden wij eerst afgezet. We wilden naar een antiekzaak/juwelier, waar Michèle en Anita twee dagen eerder waren geweest. We hadden het adres gekregen, maar de taxi kenden de zaak niet. Hij reed naar het begin van de straat en toen was het zoeken. Hij heeft het twee keer gevraagd en ook de vrouw in de taxi zocht mee. Opeens zag Jantien het bord, maar direct erna parkeerde een wit busje voor het bord. Niemand kon het bord toen nog zien en Jantien riep alleen “links, links” en vergat het te vertalen.
We stapten uit en liepen de winkel in. Er waren hele mooie dingen te koop en Leonie heeft een hanger gekocht van het handje van Fatima, dat staat voor geluk, steun en als afweer tegen het boze oog. Jantien heeft een gouden hangertje gekocht van een sandaaltje.
De winkel was vlak bij het hotel, dus zijn we terug gelopen. We zijn via de supermarkt gegaan om wat eten in te slaan voor de busreis van straks. We waren rond 11 uur terug op de kamer en om 11.45 moesten we klaar staan met onze spullen. We hebben alles rustig ingepakt en ruim op tijd stonden we met onze spullen klaar. De bus zou rond 12 uur komen en was er uiteindelijk 12.15. We laadden onze spullen in en gingen de bus in. De meeste mensen zaten al in de bus, want zij waren met de groep naar een tuinencomplex gegaan. We reden direct door naar de lunchplek. Het lag tussen het hotel en Winoo in, dus het was erg dichtbij. We aten in de tuin achter het restaurant. Het zag er mooi uit en volgens de mensen die naar de tuinen waren geweest leek dit er wel op, dus hebben we niets gemist.
We reden in meerdere etappes naar een restaurant dichtbij het vliegveld. Daar aten we wat en deden we ons best om van onze dirhams af te komen. Alles wat we uiteindelijk overhielden gaven we als extra fooi aan Saskia. Op het vliegveld kon je ze namelijk niet opmaken. Er waren wel wat winkels na de douane, maar aangezien je geen dirhams uit mag voeren, kan je er daar niet mee te betalen.
We zouden om 21.45 vliegen, maar om 21.40 mochten we pas instappen. Een kwartier te laat stegen we op, maar onderweg had het vliegtuig en duidelijk geen zin in. Normaal maak je een vertraging van een kwartier makkelijk goed, aangezien de vliegtijden altijd te ruim worden genomen. We kwamen echter een uur later dan gepland aan om 4.00 en om 4.15 liepen we in de slurf. De bagage kwam vrij snel en om 5.00 liepen we naar de uitgang. Helaas moesten we gecontroleerd worden, net als de helft van het vliegtuig trouwens. We hadden niets bijzonders dus konden we doorlopen en was onze vakantie voorbij.

Om zes uur ging de wekker en om half zeven stonden we in de rij voor een dichte ontbijtzaal, die gelukkig snel open ging. Na een snel ontbijt verzamelden we om 7.00 bij de voorkant van het hotel. De jeep stond er al, maar het duurde nog een half uur voordat we weggingen, omdat de chauffeur nog een praatje moest maken met een paar mensen. Ik denk ook dat hij niet doorhad dat wij weg wilden. Toen we hem namelijk vroegen om te gaan, gingen we direct. We waren met zes vrouwen en de chauffeur. Een zat voorin naast de chauffeur, daarachter zaten er drie op een rij, waaronder Leonie en daarachter zaten er nog twee, waaronder Jantien. De achterste twee plaatsen zijn het minst geliefd, omdat je geen beenruimte hebt en geen eigen deur.
We reden eerste de stad uit en kwamen op een rechte asfalt weg die al snel overging in een weg met veel bochten en na een uur reden we in de bergen. Na zo’n anderhalf uur rijden kwamen we langs de wekelijks markt. Iedereen komt met zijn ezel naar deze markt om de wekelijkse inkopen te doen. De chauffeur stopte aan het begin van de markt en wij stapten uit. De chauffeur reed naar het einde van de straat en wij liepen er achteraan. We keken onze ogen uit en soms werd je bijna overlopen door een ezel. Dit is echt voor de mensen zelf en niet voor de toeristen. We hebben ze ook niet gezien. Naast de weg was de rest van de markt, maar die zijn we niet doorgelopen, dit gaf al een goede indruk. Er was zelfs een parkeerplaats voor alle ezels.
Na een kwartier zijn we weer verder gereden, door naar onze eerste koffiestop. We zouden stoppen bij de coöperatie van vrouwen van Argan olie. De olie konden we gisteren ook kopen bij de “drogisterij/kruidenwinkel”, maar het was waarschijnlijk leuker en goedkoper om het bij de coöperatie te kopen. Leonie had de prijzen goed onthouden en we schrokken enorm van de prijzen hier. Ze waren meer dan drie keer zo hoog. Gisteren kostte een flesje culinaire olie van 250ml 100 dirham en kreeg je de derde gratis, nu kostte hetzelfde flesje 330 dirham zonder kwantumkorting. We besloten dus niets te kopen en morgenochtend terug naar de drogisterij te gaan.
Tijdens de tocht keken we onze ogen uit. Na elke bocht was er weer een ander fantastisch uitzicht, dus er werden veel fotostops gemaakt. De hoogste pas die we overgingen was 2260 meter en het was er koud, namelijk 10 graden en redelijk veel wind.
Na de pas gingen we van de “grote”, geasfalteerd weg af en namen we de meer alternatieve route. Het was gedeelte geasfalteerd, maar dan wel een smal strookje, of we reden over de droge rivierbedding. Hier werd duidelijk waarom we in een jeep reden met vierwielaandrijving. Onze chauffeur kon goed sturen en reed soepel rond.
Rond enen kwamen we langs de weg een bekende van de chauffeur tegen en die zeiden elkaar even gedag. De reisgenoten vonden de kennis zo’n mooie man, inclusief hoofdtooi. Hij was zeker een foto waard en iedereen stapte uit. De man bood aan met ons door het dorp te lopen en de chauffeur reed met de auto eromheen. In het dorp stond een oud kasteel van rode klei. Voor wie het was heeft de kennis helemaal uitgelegd, maar we hebben het niet onthouden. Na zo’n twintig minuten waren we weer bij de auto en gingen we op weg naar de lunchplek. Om half twee was het eindelijke zo ver. Iedereen had best wel trek en we hebben Berberse Tajhin en Berberse couscous gegeten, erg lekker. Je kan alleen merken dat het kouder begint te worden, want buiten in de zon was het heel aangenaam, maar binnen was het net 20 graden met wat wind.
Om drie uur gingen we weer terug. Dit keer zonder fotostops, dus dat ging erg snel. Na een uur kwamen we al bij de grote weg en weer een uur later was er een koffiepauze. Niemand nam iets te drinken, maar de chauffeur moest even rusten, dus liepen wij wat rond en hebben de souvenirs in het winkeltje bekeken, wat weinig voorstelde. Precies om 19.00 kwamen we bij het hotel aan. We bedankten de chauffeur en zijn iemand gaan halen om onze deur open te doen. In de kamer kwam Leonie erachter dat ze haar mobiel kwijt was. We hebben overal gekeken, maar vonden niets. Gelukkig was de chauffeur nog niet weg en haar mobiel was onder de stoelen geschoven, dus die hebben we weer terug. Leonie had met Michèle en haar moeder afgesproken om om half acht te gaan eten. Leonie is een uurtje op haar bed gaan liggen en Jantien heeft de weblog bijgewerkt.
Om half acht lag Leonie nog steeds heel moe op bed en besloot om niet mee te gaan. Beneden aangekomen bleek dat Anita ook niet mee ging om dezelfde reden. Wel gingen Theo en Marja mee. Michèle en Jantien vonden de weg naar Winoo vrij gemakkelijk. De ober van gisteren herkende ons en zei “ah español”. We kregen direct een plaats en we hebben weer heerlijk gegeten. Jantien heeft twee panini’s kaas besteld en er een in haar tas gedaan. Terug in het hotel heeft Leonie die opgegeten. Daarna zijn we allebei gaan slapen.

Vandaag gaan we Marrakech bekijken. We gaan met de bus naar het Bahia paleis. Bahia betekent mooi en dat is het ook. Aan alles is veel aandacht besteed. Er zijn veel vertrekken en ook veel groene binnentuinen. Een groot gedeelte van het paleis was vroeger voor de harem beschikbaar. Alles is ontzettend versiert in enorm veel detail. Het houdt niet op, maar je kan foto’s blijven nemen, dus zijn we er op ten duur maar mee gestopt.
De volgende stop zijn de saadische graven. Achter een enorm dikke muur komen we bij de graven. Er is eigenlijk maar een pad, dat loopt van voor naar achteren met een vertakking. De rest van de grond is bezaaid met graven. Bijna alle graven liggen in dezelfde richting, namelijk richting Mekka. De paar graven die in een andere richting liggen waren waarschijnlijk van belangrijke Joodse medewerkers. Sommige graven liggen niet in de open lucht, maar in een apart gebouw wat aan de dikke muur vastzit. Op het pas staat een lange rij en we gaan er maar in staan. We verwachten aan het eind de kamer binnen te kunnen om de belangrijkste graven te zien. Eigenlijk wilden we eerst niet in de rij gaan staan, want het ziet er allemaal niet zo spectaculair uit. Het reisboek zegt echter dat het de moeite waard is en daarnaast gaat de bus toch nog niet weg. Als we uiteindelijk aan het einde van de rij zijn, blijkt dat je niet naar binnen kan, maar alleen over een hekje kan kijken. Het ziet er inderdaad mooi uit. Het is alleen lastig om een foto te maken, omdat er weinig licht is en je staat er erg dicht op.
Na weer een paar minuten in de bus gaan we op weg naar het centrale plein. We nemen plaats op een terras dat een mooi uitzicht heeft op het plein. We kunnen nu iedereen goed filmen en fotografen zonder dat ze je lastig vallen. Het is zo een stuk leuker dan gisterenavond. Als iedereen weer een cola, thee of iets anders naar binnen heeft gegoten gaan we gezamenlijk de oude stad in. We lopen door de straten naar een overheidswinkel waar ze kruiden en arganolie verkopen. We worden met z’n allen in een ruimte gezet vol met banken en potten op planken aan de muur. Het is echt een verkoopshow, maar ze verkopen goede spullen en voor minder dan we tot nu toe gezien hebben. Voor alles geldt dat de derde gratis is, dus koopt Leonie samen met Else saffraan. Het derde doosje delen we later wel. De arganolie kopen we nu niet, want dat willen we morgen onderweg doen. We hebben begrepen dat het dan goedkoper is. We onthouden in ieder geval de prijzen van deze winkel om het morgen te kunnen vergelijken. Als de verkoopshow over is, mogen mensen zich laten masseren aan schouders of rug. Leonie wil dit wel en gaat op de bak zitten. Ze moet voorover buigen zodat de vrouw bij haar onderrug kan. Het blijft trouwens wel Marokko, dus mannen masseren de mannen en vrouwen de vrouwen. Leonie had zich ’s ochtends nog afgevraagd of haar shirt een te groot decolleté had, maar zolang ze niet vooroverboog was er niets aan de hand. Jantien heeft zich dus uitermate vermaakt toen Leonie gemasseerd werd.
We gaan de oude stad weer uit en vlakbij het plein gaan we wat eten. We gaan naar de bovenste verdieping en daar hebben ze het allemaal versiert met doeken. Er is eigenlijk te weinig plek, dus moeten er stoelen geregeld worden. Dit geeft nogal een gedoe, maar wij laten het aan ons voorbij gaan. Er bemoeien zich al genoeg mensen mee.
Na het eten gaat iedereen zijn eigen weg. Wij gaan iets verderop een ijsje eten en lopen dan nog even over het plein. We hebben het momenteel eigenlijk wel gezien. Aangezien we zoveel doen in zo’n korte tijd is deze reis best vermoeiend. We lopen richting de grote weg naar de taxi’s terwijl het begint te regenen. Eerst negeren we het nog, maar we worden nu echt nat. We hebben 2 weggooi poncho’s bij ons en trekken die aan. Iedereen lacht ons uit, maar we blijven in ieder geval droog. Als we bij de taxi’s aankomen zien we Gerda staan.  We besluiten de z’n drieën een taxi terug te nemen. Omdat het regent vraagt iedereen de hoofdprijs. Gerda is het allang zat en wil het wel betalen, maar wij niet. Als we iets verder lopen stopt er een chauffeur die een nette prijs vraagt en we stappen in.
Als we aankomen bij onze hotelkamer vinden we het nogal vreemd ruiken,  naar petroleum. We kunnen alleen niets vinden en doen de ramen maar open. Iets later komt Gerda even langs en dook zij vindt het stinken. We gaan naar de receptie en er komt iemand langs. Deze man kan niets vinden. We lopen een paar keer heen en weer naar de receptie, maar uiteindelijk kunnen ze niets doen. Het hotel is vol, dus we kunnen ook geen andere kamer krijgen. We zijn echter niet van plan in deze lucht te blijven slapen. We krijgen ook langzaam allebei hoofdpijn. Er blijkt toch nog een kamer te zijn, alleen is daar de sleutel van kwijt. Als we naar de kamer willen moeten we iemand van de receptie halen om de deur open te doen. Wij vinden alles best, zolang we hier maar niet hoeven te blijven. Ondertussen hebben we Saskia gezien en hebben we afgesproken om vanavond bij een soort broodjeszaak te gaan eten, Winoo.
We gaan met z’n vijven, behalve wij en Saskia gaan ook Michèle en Anita mee. Als we aan komen is het al erg vol, voornamelijk met jeugd die vanavond gaat stappen. Je schijnt binnen te kunnen zitten, maar de meesten zitten buiten onder een enorm afdak. Er is ook geen tafel meer vrij, maar we worden gewoon bij een man alleen aan tafel gezet. Leonie wil de ober netjes begroeten, maar zegt per ongeluk “Hola”. Die ober moet hard lachen en zegt iets in het Spaans terug. Ze verkopen hier panini’s met van alles verwarmd in een tosti-ijzer. Daarnaast hebben ze hier heerlijke verse fruitsappen. Saskia raadt er een aan van avocado en dadels, want het is er het seizoen voor. Jantien besluit deze te proberen. Iedereen krijgt een rietje, maar Jantien een lepel. Het smaakt wel erg goed, al is het erg machtig. Terwijl we zitten te eten wordt Saskia via de Marokkaanse tamtam op de hoogte gebracht dat Gerda naar Rachid (hulpje van de chauffeur) zijn huis is. Hij heeft tegen haar gezegd dat hij jarig is, maar ze vieren hier geen verjaardagen. Er wordt direct druk getelefoneerd, want het is bij wet verboden iets met een toerist te doen. Een aantal jaar geleden is een toerist met een chauffeur meegegaan en vermoord en sindsdien mag dit niet meer. Rachid kan zijn baan vergeten en wordt die avond nog ontslagen. Saskia vertelt over een vriendin van haar die verliefd was geworden op een man die in de toeristenindustrie werkte. Zij zijn binnen drie maanden getrouwd om problemen te voorkomen. Het is nu in ieder geval erg hectisch. De chauffeur komt speciaal langs bij Saskia om zich te verontschuldigen en er wordt voor gezorgd dat Gerda weer naar het hotel wordt gebracht. Wij blijven met z’n vieren een beetje beduusd achter en weten niet zeker of Saskia nog terugkomt. Als het allemaal wel erg lang duurt gaan we op eigen gelegenheid terug. We lopen op het eind een klein beetje fout, maar de eigenaar van een restaurant komt speciaal achter zijn counter vandaan om ons de juiste weg te wijzen. We laten iemand van de receptie onze kamer openmaken en gaan snel slapen, want we zijn best wel moe en morgen moeten we weer vroeg op.